عقیقه به چه معناست و باید آنرا چطور انجام بدهیم؟ کسی که توان مالی نداشته باشد عقیقه انجام دهد باید چکار کند آیا کسی که فرزندی داشته و عقیقه نداده آیا میتواند الان که بزرگ شده است با فرزند دومش که به دنیا آمده است بدهد؟
الحمد لله، عقیقه ذبیحه‌ای است که برای نوزاد و بجای او ذبح می‌شود. صاحب مختار الصحاح گوید: عقیقه و عقه بکسر (ع) بمعنی موئی است که بهنگام ولادت نوزاد انسان و حیوان بر بدن او است و گوسفندی‌که برای نوزاد و بجای او در نخستین هفته ولادتش ذبح می‌شود بدان نامیده شده است. عقیقه سنت موکده‌ست حتی اگر پدر تنگ دست هم باشد.در این باره و برای معلومات بیشتر به فتوای شماره (1878) و (1881) مراجعه کنید. پیامبر صلی الله علیه و سلم و یارانش برای فرزندانشان عقیقه کرده‌اند. صاحبان سنن روایت کرده‌اند که پیامبر صلی الله علیه و سلم برای هریک ازحسن و حسین فرزندان علی بن ابیطالب قوچی عقیقه کرد و لیث و داود ظاهری عقیقه را واجب می‌دانند. احکام عقیقه چون احکام قربانی است مگر اینکه در عقیقه مشارکت جایز نیست. فضیلت عقیقه: صاحبان سنن از سمره از پیامبر صلی الله علیه و سلم روایت کرده‌اند که گفت: 1-" کل مولود رهینة بعقیقته تذبح عنه یوم سابعه ویحلق ویسمی [پرورش نیکو و شایسته و صلاح و حفظ نوزاد در گرو عقیقه‌ای است‌که بجای او ذبح می‌شود در هفتمین روز ولادتش‌که مویش را می‌تراشند و او را نامگذاری می‌کنند]". 2- از سلمان بن عامر ضبی روایت شده که پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت:" الغلام عقیقته، فأهریقوا علهی دما، وأمیطوا عنه الاذی [عقیقه نوزاد پسربا وی است پس برایش خون بریزید یعنی بجای او گوسفندی ذبح کنید و آلودگی و نجاست را از او دورکنید]". بروایت پنج نفر از اصحاب صحاح. آنچه که برای نوزاد پسر و دختر سر بریده می‌شود: نیکوترآنست‌که برای نوزاد پسر دو راس گوسفند نزدیک بهم از نظرشباهت و سن و برای نوزاد دختر یک راس ذبح شود. ام کروز کعبی‌گفت: از پیامبر صلی الله علیه و سلم شنیدم که می‌گفت:" عن الغلام شاتان متکافئتان وعن الجاریة شاة [بجای نوزاد پسر دو گوسفند قریب بهم دررنگ وسن وبجای نوزاد دختریک‌گوسفند سرببرید وعقیقه کنید]". و یک گوسفند هم بجای پسر کفایت می‌کند چون پیامبر صلی الله علیه و سلم برای هریک ازحسن و حسین چنین‌کرد همانگونه که قبلا گفتیم. وقت ذبح عقیقه : اگر ممکن‌گردد، ذبح عقیقه روز هفتم تولد نوزاد باشد و الا درروز چهاردهم یا بیست و یکم ولادتش باشد اگردراین روزها ممکن نشد درهر روزی باشد جایز است در حدیث بیهقی آمده است‌که عقیقه درروزهای هفتم یا چهاردهم یا بیست و یکم ذبح می‌شود.برای معلومات کاملتر بر روی فتوای شماره (1880) کلیک کنید. آنچه در حق نوزاد مستحب است: 1- تحنیک (شیرین کردن کام نوزاد) : از ابوموسی رضی الله عنه روایت است : (ولد لی غلام فدتیت به للنبی صلی الله علیه وسلم فسماه إبراهیم، فحنکه بتمرة و دعا له بالبرکة و دفعه إلی و کان أکبر ولد أبی موسی) «خدا پسری به من داد او را نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم بردم، او را ابراهیم نام نهاد و با خرمایی کامش را شیرین کرد و برایش دعایی برکت کرد، سپس اورا به من برگرداند، او بزرگترین فرزند ابوموسی بود». متفق علیه: بخاری (5467/587/9)، این لفظ بخاری است، مشلم (2145/1690/3)، مسلم در این حدیث جمله (و دعا له) را ذکر نکرده است. 2- تراشیدن موی سر نوزاد در روز هفتم و به وز موی سرش نقره، صدقه دادن : از حسن بن سمره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (کل غلام مرتهن بعقیقته، تذبح عنه یوم السابع و یحلق رأسه و یسمی) نسایی (166/7). «هر نوزادی به خاطر عقیقه‌اش در گرو است، که باید در روز هفتم عقیقه ذبح، و سر نوزاد تراشیده و نامگذاری شود». از ابورافع روایت است : وقتی حسن به دنیا آمد پیامبر صلی الله علیه وسلم به فاطمه فرمود : (احلقی رأسه، و تصدقی بوزن شعره فضة علی المساکین) حسن : [الإرواء 1175] «سرش را بتراش و به وزن مویش نقره به مساکین صدقه بده». 3- ختنه کردن در روز هفتم : به دلیل حدیثی که طبرانی در (المعجم الصغیر) از جابر ورایت کرده که گفت : (أن رسول الله صلی الله علیه وسلم عق عن الحسن و الحسین و ختنهما لسبعة أیام) پیامبرr برای حسن و حسین عقیقه داد و در روز هفتم آنها را ختنه کرد». و به دلیل حدیثی که طبرانی در (الأواسط) از ابن عباس روایت کرده که گفت : (سبعة من السنة فی الصبی یوم السابع : یسمی، و یختن، و یماط عنه الأذی، وتثقب أذنه، و یعق عنه، و یحلق رأسه، ویلطخ بدم عقیقته، و یتصدقة بوزن شعر رأسه ذهبا أو فضة) «هفت چیز در روز هفتم تولد سنت است : نامگذاری، ختنه، برداشتن اذیت از او، سوراخ کردن گوش (برای دختران)، دادن عقیقه، تراشیدن موی سر، آغشته کردن او به خون عقیقه(آنچه لازم به یادآوری است این است که از آغشته کردن نوزاد به خون عقیقه نهی شده است.)، و به وزن موی سرش طلا یا نقره صدقه دادن». والله اعلم وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت IslamPP.Com
| 
