حدیث : «لا تجتمع امتی علی ضلالة».
کسیکه از این حدیث مشروعیت انتخابات و رأی اکثریت مردم را می گیرد در جوابش چی بگوییم؟
الحمدلله، این حدیث ضعیف است! چنانکه امام نووی رحمه الله در کتاب " شرح صحیح مسلم" (13/67) گفته: حدیث ضعیف است. همچنین ابن الملقن در "شرح بخاری" ( 3/350) گفته: ضعیف است. و امام ابن حزم در " أصول الأحکام" (1/540) گفته: نه لفظ و نه سند آن صحیح نیست. و نیز علامه البانی در " السلسلة الضعیفة " (2896) گفته: ضعیف است. و ابن کثیر در "تحفة الطالب" (122) گفته: إسناده ضعیف و العینی در "عمدة القاری" (2/78) گفته: ضعیف است. و ابن قیسرانی در "ذخیرة الحفاظ" (1/364) گفته: در سند حدیث شخصی بنام " أبو خلف الأعمی" هست که او منکرالحدیث می باشد. با این وجود هرچند که حدیث از نظر سند و متن به درجه صحت نرسیده، اما از نظر معنایی صحیح است، یعنی معنای حدیث مخالف با مجموع نصوص کتاب و سنت نیست، برای همین علما معنای آنرا قبول کردند، چنانکه امام ابن حزم در "أصول الأحکام" (1/540) فرموده: هرچند که لفظ و سند آن صحیح نیست اما معنایش صحیح است، و حافظ ابن حجر رحمه الله در "موافقة الخبر الخبر" (1/105) فرموده: متن آن مشهور است. و علامه ابن عثیمین در "مجموع فتاوی" (649/8) گفته: اسناد حدیث ضعیف است اما شاهد متن آن، نص قرآنی است. اما باید بدانیم که این حدیث درباره "اجماع" امت است نه "جمهور و اکثریت" امت! و معنی حدیث یعنی هرگاه امت بر سر یک مسئله به اجماع و اتفاق رسیدند، آنگاه آن مسئله، هدایت است نه گمراهی.. و البته مراد از اجماع؛ اجماع علمای امت و نخبگان جامعه اسلامی است نه افراد عامی؛ زیرا هیچگاه این اتفاق بین کل مسلمین جهان (منظور کل عوام الناس مسلمین) روی نمی دهد، اما ممکن است ما بین علمای امت اجماعی روی دهد، همانگونه که مثلا در زمان صحابه بر سر بعضی از موارد (مانند سهم ارث جدة) اجماع حاصل شد. البته در بعضی از کتب اشاره شده که مخالفت یکی دو نفر (از علماء) به اجماع خللی وارد نمی کند. خلاصه اینکه: آن حدیث برای حجیت اجماع مورد استناد قرار می گیرد، اما اکثریت (یا جمهور) ممکن است به رأی صواب برسند و ممکن است خطا هم کنند، مثلا ما می بینیم در پاره ای از موارد رای جمهور علما درباره یک حکم شرعی اشتباه است و رای اقلیت صحیح تر است. علامه عبدالرحمن البراک از علمای معاصر درباره انتخابات – با آن شیوه و روشی که اکنون رایج است – فتوایی دارند که در فتوای (7245) نقل کردیم، می توانید به آن مراجعه کنید. والله اعلم وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت IslamPP.Com
| 
