پدرم به حج رفته بود و وقتی برای رمی جمرات رفته بودند چند عدد سنگریزه در جیبش گذاشته بود تا آنها را پرتاپ کند، یعد از پایان کار به هتل بازگشته و لباسش را درمی آورد، وقتی به کشورش (هلند) باز گشت متوجه می شود که چند عدد سنگریزه در جیبش هست! آیا چیزی بر او لازم می شود؟
الحمدلله،
هیچ اختلافی مابین علماء نیست که پیامبر صلی الله علیه وسلم هفت سنگریزه پرتاپ کردند، و بدون شک روش و سنت ایشان بر این عدد قرار دارد، چنانکه امام ابن قیم می گوید : «از رسول خدا صلی الله علیه وسلم ثابت شده که ایشان با هفت سنگ رمی جمره کردند، و این از روایت عبدالله بن عباس و جابر بن عبدالله و عبدالله بن عمر وارد شده است».
"حاشیة ابن القیم علی مختصر سنن أبی داود " (5 / 312) .
اما اهل علم در حکم کسی در حج کمتر از این هفت عدد پرتاپ کند، اختلاف بسیاری دارند، و در این مسئله (حکم کمتر از هفت سنگریزه) نصی در دست نیست تا برای قضاوت به آن رجوع نمود.
در کتاب دائرة المعارف فقهی آمده : «بر طبق مذهب شافعیه و حنابله اگر کسی رمی جمرات را کلاً انجام ندهد، و یا رمی یک روز یا دو روزش را انجام ندهد، و یا سه سنگریزه کمتر پرتاپ کند حال از هرکدام از این (سه) جمره باشند، در آنصورت بایستی حیوانی ذبح کند.
و شافعیه گفتند : اگر یک سنگریزه کمتر پرتاپ کند باید یک مُد (مشت پر) طعام رایج (به مساکین) بدهد، و اگر دو سنگریزه کمتر باشد در آنصورت دو مُد بدهد.
و نزد حنابله درباره یک یا دو سنگریزه کمتر دو رأی وارد شده است.
مؤلف "المغنی" می گوید : آنچه از امام احمد ظاهر است آنست که چیزی بر او نیست.
و حنفیه گفتند : اگر حاجی رمی جمرات هر چهار روز را ترک کند و یا رمی یک روز کامل را ترک کند، در آنصورت ذبح حیوانی بر او واجب می شود، که اگر بیشتر سنگریزه های یک روز هم پرتاپ نشود به حکم سابق ملحق خواهد شد، زیرا اکثریت حکم کل را دارد، پس ذبح در آن نیز لازم خواهد شد، اما اگر بیشتر سنگریزه های یک روز را پرتاپ کند، در آنصورت باید صدقه دهد، به ازای هر سنگریزه نصف صاع (1.5 کیلو) گندم، و یک صاع از خرما یا جو .
و بر طبق مذهب مالکیه : اگر یک یا تمام سنگریزه ها پرتاپ نشوند، در هر حالت بر وی ذبح لازمست». "الموسوعة الفقهیة" (17 / 80، 81).
آنچه برای ما ظاهر گشت – والله اعلم – اگر پدر شما یقین حاصل کند که در یک جمره واحد سه سنگریزه یا بیشتر از آنرا پرتاپ نکرده باشند، باید شخصی را در مکه وکیل کنند تا یک گوسفند را در آنجا ذبح نموده و بین مساکین حرم توزیع کند، اگر یقین نداشت و در شک و گمان بود، ان شاء الله چیزی بر وی نیست.
مصدر : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
