آیا خانه تنگ و کوچک نشانه شقاوت مسلمان است؟
الحمدلله،
فراخ بودن خانه از خوشبختی انسان است، چنانکه در حدیث از نافع بن عبدالحارث رضی الله عنه روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودند : « مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ : الْجَارُ الصَّالِحُ، وَالْمَرْکَبُ الْهَنِیءُ، وَالْمَسْکَنُ الْوَاسِعُ» مسند أحمد (15409) وصححه الألبانی فی صحیح الجامع (3029).
یعنی : «از خوشبختی انسان اینست که : همسایه صالح، و سواری، و مسکن فراخ و گشاد داشته باشد».
همدنین حاکم و ابونعیم اصفهانی از سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه روایت کردند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : « أَرْبَعٌ مِنَ السَّعَادَةِ: الْمَرْأَةُ الصَّالِحَةُ وَالْمَسْکَنُ الْوَاسِعُ وَالْجَارُ الصَّالِحُ وَالْمَرْکَبُ الْهَنِیءُ وَأَرْبَعٌ مِنَ الشَّقَاوَةِ: الْجَارُ السُّوءُ وَالْمَرْأَةُ السُّوءُ وَالْمَسْکَنُ الضیق والمرکب السوء» البانی در "صحیح الجامع" (887) صحیح دانسته است.
یعنی : «چهار چیز از خوشبختی اند : زن صالح، خانه فراخ و گشاد، همسایه صالح، سواری دلپسند، و چهار چیز از بدبدختی اند : همسایه بد، زن بد، خانه تنگ و سواری بد».
زین الدین مناوی در شرح آن گفته : «خوشبختی مسلمان در دنیاست که : همسایه صالح داشته باشد، یعنی کسی که همسایه خود را آزار ندهد، و (مسکن واسع) برای ساکنین، و (سواری دلپسند) یعنی حیوانی که سریع و نرم و آرام داشته باشد نه سرکش و نافرمان..» " التیسیر بشرح الجامع الصغیر" (1/468).
پس بدیهی است که مراد از این خوشبختی و سعادت، سعادت دنیوی است نه سعادت دین، چرا که سعادت دو نوع است : سعادت مطلق و سعادت مقید، سعادت مطلق همان سعادت دو دنیاست یعنی همین دنیا و آخرت، و سعادت مقید بر حسب قیود آنست.
پس هرکس خوب یکی از این چهار مورد نصیبش شد، خوشا بحالش، زیرا این موارد موجب راحتی جسم و قلب است، و زندگی را گوارا می کنند.
و اما مراد از شقاوت و بدبختی در اینجا یعنی : مشقت و زحمت و ستوه، چنانکه در آیه کریمه آمده : « فَقُلْنَا یَا آدَمُ إِنَّ هَذَا عَدُوٌّ لَّکَ وَلِزَوْجِکَ فَلَا یُخْرِجَنَّکُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَی » (طه 117).
یعنی : « گفتیم : ای آدم! این دشمن تو و همسر تو است، پس ( بپائید به دام وسوسه خود شما را گرفتار نسازد و) از بهشت بیرونتان نکند که به رنج و زحمت خواهی افتاد».
(« تَشْقَیا » یعنی : تو به درد و رنج خواهی افتاد و از شقاوت به معنی زحمت و مشقّت است).
و می فرماید : « مَا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَی » (طه 2).
یعنی : « ( ای پیامبر! ) ما قرآن را برای تو نفرستادهایم تا (از غم ایمان نیاوردن کافران) خویشتن را خسته و رنجور کنی».
پس هرکس با زن بدی هم زندگی شود، و یا در مسکن بد و تنگی ساکن باشد، و یا سواری سرکشی داشته باشد، چنین کسی در اکثر مواقع خسته است و به ستوه آمده، زیرا تنگی خانه موجب تنگی سینه و جلب اندوه می شود، لذا انسان می تواند از پروردگارش بخواهد تا مسکن فراخی نصیبش شود، ترمذی از ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده که رسول خدا صلی الله علیه وسلم در شبی دعا می کرد و می فرمود : « اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی ذَنْبِی، وَوَسِّعْ لِی فِی دَارِی، وَبَارِکْ لِی فِیمَا رَزَقْتَنِی » بارالها! گناهم را ببخشای، و خانه ام را فراخ و پرخیر بساز، و در روزیام برکت قرار بفرما» ترمذی (3500) و صحیح الجامع (1265).
منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com