آیا جایز است شیره خرما یا انگور را قبل از آنکه تخمیر یابد نوشید؟ چرا که شیره آنها حاوی پروتئین های مفیدی هستند، و تازه الکل هم ندارد جز در حد ناچیز .
الحمدلله،
فقهاء اتفاق نظر دارند که خرما و رطب (خرمای تر) و کشمش (انگور) اگر هرکدام از آنها بطور جداگانه در آب قرار داده شوند، خوردن آب آن که نبیذ نامیده می شود - مادام که مست آور نباشد - حلال است.
از ابوسعید خدری رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود : « مَنْ شَرِبَ النَّبِیذَ مِنْکُمْ فَلْیَشْرَبْهُ زَبِیبًا فَرْدًا أَوْ تَمْرًا فَرْدًا أَوْ بُسْرًا فَرْدًا » مسلم ( 1987 ) .
یعنی : «هرکس از شما نبیذ نوشید، پس (نبیذ) کشمش تنها و یا خرمای تنها یا بُسر تنها بنوشد (یعنی مخلوط نباشد)».
بُسر : خرمای کال و نارسیده .
و این نبیذ زمانی حرام خواهد شد که شدت یابد و به شراب و خمر تبدیل شود (یعنی خاصیت مست کنندگی پیدا کند)، اما تا قبل از آنزمان نوشیدن آن حلال است.
علامه ابن عثیمین در کتاب "الشرح الممتع" می گوید : « (سوال) : آیا شیره انگور و شیره پرتقال و مشابه اینها حرام است یا خیر؟
جواب : بدون شک حلال است، مگر آنکه تخمیر یابد، بگونه ایکه کف میکند، در آنصورت است که حرام می شود، و یا بر طبق رأی مشهور مذهب (حنابله) هرگاه سه روز بر آن سپری گشت (باز خوردنش حرام است) هرچند تخمیر نیابد، آنها گفتند : زیرا غالبا بعد از گذشت سه روز شیره تخمیر می یابد..
ولی صحیح خلاف آنست، یعنی حتی اگر سه روز نیز بر آن سپری شود (مادام تخمیر نیابد) حرام نیست، خصوصا در مناطق سردسیر (که تخمیر دیر روی می دهد)، اما در مناطق گرمسیر باشد بعد از سه روز بایستی به آن نظر و دقت کرد، و احوط آنست که از (خوردنش) پرهیز نمود و به حیوانات داده شود، زیرا این ترس می رود که تخمیر یافته باشد و شما ندانید».
الشرح الممتع علی زاد المستقنع " ( 14 / 305 ، 306 ).
و اما در مورد مقدار ناچیز الکل : این مقدار ناچیز قابل گذشت است، مگر آنکه منجر به مست کنندگی آن عصاره شود، چرا که هر نوع نوشیدنی که شارب خود را دچار مستی و خماری و نشه کند، آن نوشیدنی خمر تلقی شده و خوردنش حرام است، حتی اگر جز با خوردن مقدار زیاد مست نکند.
منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com