زنی که یک بچه چهارماهه دارد پی می برد که حامله است و جنین در هفته سوم است، آیا می تواند آنرا سقط کند؟ او می ترسد که این حمل بر خودش و همچنین بچه شیرخواره اش زیانی وارد کند، چون مجبور است در طی دوران بارداری از شیردهی به بچه اش خودداری کند.
الحمدلله،
فقهاء درباره حکم سقط جنین قبل از چهل روزگی آن اختلاف نظر دارند؛ بر طبق مذهب حنابله و رأی گروهی از فقهای حنفیه و شافعیه جایز است.
رملی شافعی می گوید : «راجح آنست که سقط جنین بعد از دمیده شدن روح مطلقا حرام است، اما قبل از آن زمان جایز است» "نهایة المحتاج" (8/443).
و در حاشیة قلیوبی (4/160) آمده : «آری، سقط جنین حتی بوسیله دارو قبل از دمیده شدن روح جایز است، برخلاف غزالی (که موافق نیست)».
و مرداوی در "الإنصاف" (1/386) گفته : «خوردن دارو برای سقط نطفه جایز است، .. و ابن جوزی در "أحکام النساء" گفته : حرام است. .. و ظاهر کلام ابن عقیل در "الفنون" اینگونه است که : سقط آن قبل از دمیده شدن روح جایز است».
و ابن رجب حنبلی در "جامع العلوم والحکم" می گوید : «یاران ما (حنابله) تصریح کردند که هرگاه جنین به مرحله علقه (خون بسته زالوگونه) رسید، دیگر برای زن جایز نیست آنرا سقط کند؛.. برخلاف نطفه (که جایز است)».
و نگاه کنید به "فتح القدیر" (3/401) از کتب حنفیه .
و اما مالکیه گفتند : مطلقا جایز نیست، بعضی از فقهای حنفی و شافعی و حتی حنبلی هم همین رأی را دارند.
دردیر مالکی می گوید : «سقط جنین حتی قبل از چهل روزگی آن جایز نیست، و هرگاه روح به کالبد آن دمیده شد به اجماع (علماء) حرام می شود» "الشرح الکبیر" (2/266).
بعضی از فقهاء نیز جواز سقط جنین را با وجود عذر شرعی جایز دانسته اند، نگاه به : "الموسوعة الفقهیة الکویتیة" (2/57).
شورای هیئت علمای بزرگ (سعودی) در این باره چنین گفتند :
«1- اسقاط حمل در مراحل مختلف آن جز با مجوز شرعی و در موقعیتهای بسیار حساس، جایز نمیباشد.
2- اگر جنین در مرحله اول شکل گیری ـ چهل روز اول ـ باشد، و در سقط آن مصلحتی شرعی و یا دفع ضرری نهفته بود، سقط آن جایز است. اما سقط آن در این مدت به دلیل ترس از سخت بودن تربیت وی، یا ترس از بجا آوردن و فراهم نمودن معیشت زندگی و آموزش وی در حال و آینده، یا به خاطر عدم علاقه زن و شوهر به داشتن فرزند بیشتر باشد؛ در همه این صورتها جایز نیست» بنقل از : الفتاوی الجامعة (3/1055).
در فتوای علماء هیئت دائمی افتاء آمده : «اصل آنست که سقط جنین در تمامی مراحل آن جایز نیست مگر از روی مجوز شرعی، اگر جنین همچنان بصورت نطفه است یعنی چهل روز یا کمتر دارد، بشرطیکه در سقط آن مصلحتی شرعی و یا دفع ضرری از مادرش باشد، در اینحالت سقط آن جایز است، اما اسقاط جنین به خاطر مسائل تربیتی یا مشکلات اقتصادی، تکالیف زندگی و تعلیم و آموزش و یا اکتفا به فرزندانی که دارند مجوز شرعی نیستند (یعنی سقط به این دلایل جایز نیست).
و اگر عمر جنین بیشتر از چهل روز شد، سقط آن حرام است، زیرا بعد از گذشت چهل روز به علقه تبدیل می شود که آغاز خلقت اش است، پس پس از تکمیل از ایام (چهل روز) سقط آن جایز نیست مگر آنکه کمیته ای پزشکی و مورد اعتماد تأیید کند که وجود حمل برای سلامت مادر خطرناک است، و ممکن است در صورت تداوم حاملگی منجر به مرگ مادر شود».
"فتاوی اللجنة الدائمة" (21/450).
با توجه به این مطالب و با درنظرداشت سوال، آنچه می بینیم آنست که سقط حمل – اگر چنانچه موجب زیان رساندن بر مادر یا شیرخواره می شود – بلا مانع باشد.
منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com