آیا برای والدین جایز است که عورت خود را نزد کودک خود ظاهر کنند، مثلا کودک همراه والدین خود استحمام کند؟!
الحمدلله،
ظاهر کردن عورت در نزد کودکان ممیز – یعنی آنهایی که به سن تمیز رسیده اند – جایز نیست، چرا که الله متعال مؤمنان را امر کرده اند که کودکانشان را یاد دهند که هرگاه قصد داخل شدن را داشتند ابتدا اجازه بگیرند، چنانکه می فرماید : «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا لِیَسْتَأْذِنْکُمُ الَّذِینَ مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ وَالَّذِینَ لَمْ یَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْکُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِینَ تَضَعُونَ ثِیَابَکُمْ مِنَ الظَّهِیرَةِ وَمِنْ بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَکُمْ لَیْسَ عَلَیْکُمْ وَلَا عَلَیْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَیْکُمْ بَعْضُکُمْ عَلَی بَعْضٍ کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآَیَاتِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ» (نور 58).
یعنی : «ای کسانی که ایمان آوردهاید! بردگان شما، و همچنین کودکانتان که به حدّ بلوغ نرسیدهاند، در سه وقت باید از شما اجازه بگیرند: پیش از نماز صبح، و نیمروز هنگامی که لباسهای (معمولی) خود را بیرون میآورید، و بعد از نماز عشا؛ این سه وقت خصوصی برای شماست؛ امّا بعد از این سه وقت، گناهی بر شما و بر آنان نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر بگردید این گونه خداوند آیات را برای شما بیان میکند، و خداوند دانا و حکیم است».
پس این سه وقت عبارت است از: «پیشاز نماز بامداد» زیرا این وقت، وقت برخاستن از خوابگاه و درآوردن جامههای خواب و پوشیدن جامههای بیداری است و چهبسا که شخص برهنه خوابیده باشد، یا بر حالتی قرار داشته باشد که دوست ندارد دیگران او را بر آن حال ببینند «وهنگامی از نیمروز که لباسهایتان را بیرون میآورید» زیرا مسلمانان در نیمروز برایخواب قیلوله (چاشتگاه) لباسهای خود را در میآورند «و پس از نماز عشاء» کهاین وقت نیز، وقت برهنهشدن از لباس و خلوتکردن با همسران است «این سه نوبت برایتان عورت است» عورات: یعنی ساعاتی که ستر وپوشش در آن ناقص و سبک میشود پس باید در این سه وقت، اطفال خویش را به کسب اجازه دستور دهید و برایشان جایز نیست که بیاجازه بر شما درآیند.
علامه ابن عاشور در تفسیر خود "التحریر والتنویر" می گوید : «این اوقات زمانی است که اهل خانه لباسهای خود را درآورده (یعنی خود را سبک کنند) و زشت و قبیح است که کودکانشان عورت آنها را ببینند، چرا که این منظره در نفس آنها حک می شود زیرا خود را برای روئیت آن آماده نکرده اند، وانگهی واجب است که کودکان بر پوشش عورت رشد و پرورش یابند، تا هرگاه بزرگ شدن این امر (یعنی پوشاندن عورت) جزو عادت و سرشت آنها درآید».
بنابراین رعایت ادب حکم می کند که مانع کودکان بر اطلاع یافتن از عورت شد، چرا که بر اخلاق آنها در بزرگسالی مفسده خواهد داشت.
علامه عبدالرحمن سعدی در تفسیر خود فوائدی را از این آیه بیان کرده، که یکی از آن فوائد را چنین بیان نموده است : «کودکی که به سن بلوغ نرسیده است نباید اجازه داده شود عورت آدمی را ببیند، و نباید عورت و شرمگاه او را کسی ببیند، چون دستور خداوند به اجازه گرفتن آنان به معنی این است که این امر [:مشاهدهی عورت دیگران] جایز نیست».
و این برای کودک ممیز است، یعنی کودکی که عورت را شناخته و می فهمد.
علامه ابوبکر جصاص در کتاب "أحکام القرآن" (3/464ـ465) گفته : «خداوند کودکی را که عورت زنان را می شناسد (و درک می کند) امر نموده که در این سه اوقات اجازه بگیرد .. و منظور از آیه کدکی است که عورات زنان را بفهمد و بداند، و کودکی به اجازه گرفتن امر نمی شود که کوچکتر از این حد باشد».
پس کودکی که به حد تمیز نرسیده باشد ایرادی ندارد که نزد او خویشتن را نپوشاند، امام ابن قدامه می گوید : «.. و اما بچه مادام که کودک غیر ممیز است، پوشاندن هیچ چیزی از (عورت خویش) مقابل او واجب نیست» "المغنی" (7/76).
و علامه زکریا انصاری می گوید : «ظاهر کردن عورت نزد کودکی که نمی تواند آنچه را دیده خوب بازگو کند، جایز است» شرح البهجة (4/98).
پس بطور خلاصه : ظاهر کردن عورت در نزد کودکانی که نمی توانند بخوبی آنچه را دیده اند نقل کنند، مثل بچه یک یا یک و نیم ساله جایز است، اما کودکی که بتواند آنرا برای دیگران بازگو کند مثل بچه سه ساله نباید عورت خود را نزد او ظاهر نمود، البته ممکن است این امر در کودکان یکسان نباشد، بعضی از کودکان از همسن و سالان خود سبقت گرفته و رشد عقلی سریعتری دارند و بعضی هم از همسالان خود عقب می افتند..
منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
