یک سوم آخر شب دقیقا چه ساعتی است؟

الحمدلله،

از جمله سنتهای بزرگ اینست که مسلمانان در یک سوم آخر شب از خواب بیدار شوند و به اقامه ی نماز و ذکر و دعا و نیایش بپردازند، چرا که عبادت در آن اوقات فضیلت خاصی دارد و دعا مستجاب است. و آمرزش خواستن به هنگام سحر فضیلت و ویژگی خاص خود را دارد که در دیگر اوقات این برتری و ویژگی را ندارد. همان طور که خداوند در  توصیف اهل ایمان و طاعت فرموده است:« وَالمُستَغفِرینَ بِالأسحَارِ» و آنان که سحرگاهان طلب آمرزش می نمایند.

خداوند متعال می‌فرماید :

)إِنَّ المُتَّقِینَ فِی جَنَّات وَ عُیُون * آخِذِینَ مَا آتَاهُم رَبُّهُم إنَّهُم کَانُوا قَبلَ ذَلِکَ مُحسِنِینَ * کَانُوا قَلِیلاً مِنَ اللَّیلِ مَایَهجَعُونَ * وَ باِلأسحَارِ هُم یَستَغفِرُونَ * وَ فِی أموَالِهِم حَقٌ للسَّائِلِ وَ المَحرُومِ((ذاریات : 15-19).

«پرهیزگاران (متقین) در میان باغهای بهشت و چشمه‌ساران خواهند بود، دریافت می‌دارند چیزهایی را که پروردگارشان به ایشان مرحمت فرموده باشد؛ چراکه آنان پیش از آن (در سرای جهان) از زمره نیکوکاران بوده‌اند. آنان اندکی از شب می‌خفتند و در سحرگاهان درخواست آمرزش می‌کردند و در اموال و دارایی‌هایشان حقی و سهمی برای گدایان و بینوایان تهی‌دست بود».

و از ابومالک اشعری روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (إن فی الجنة غرفا یری ظاهرها من باطنها و باطنها من ظاهرها، أعدها الله تعالی لمن أطعم الطعام، و ألان الکلام، و أدام الصیام، و صلی باللیل و الناس نیام) «در بهشت اتاقهایی است که از درون، بیرون آنها و از بیرون درون آنها نمایان است، خداوند آنها را برای کسی آماده کرده است که (به فقرا) طعام می‌دهند، و به نرمی سخن می‌گویند، و شبانگاهان در حالی که مردم در خوابند نماز می‌خوانند». صحیح ابن ماجه (2123).

اما ثلث آخر شب را اینگونه حساب کنید:

مدت زمان بین غروب کامل خورشید (یعنی اذان مغرب) و طلوع فجر صادق (یعنی اذان صبح) را محاسبه نمایید، و سپس آن مدت زمان را بر عدد سه تقسیم نمایید، حاصل این تقسیم هر عددی شد، باید به اندازه ی آن مدت زمان قبل از اذان صبح را بعنوان یک سوم آخر شب در نظر گرفت.

بعنوان مثال اگر وقت اذان مغرب ساعت شش و نیم بعداز ظهر باشد، و وقت اذان صبح ساعت چهار و چهل و پنج دقیقه ی بامداد باشد، در اینصورت مدت زمان بین این دو وقت برابر است با : نُه ساعت و چهل و پنج دقیقه.

حال اگر این مدت زمان را بر عدد سه تقسیم کنیم حاصل آن می شود: سه ساعت و پانزده دقیقه.

بنابراین یک سوم آخر شب از سه ساعت و پانزده دقیقه قبل از اذان صبح شروع می شود تا اذان صبح، یعنی در این مثال از ساعت یک و نیم شب شروع می شود تا طلوع فجر.

و این اوقات با توجه به ماههای مختلف سال در حال تغییر خواهد بود.

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com