::ISLAMPP.COM::     دانلود کل سایت بصورت آفلاین! کلیک کنید     ::ISLAMPP.COM::     @ توجه توجه @ به سؤالات تکراری پاسخ داده نخواهد شد، پس لطفا قبل از ارسال سوال، در سایت جستجو کنید@

 اخبار جديد

صفحه أصلى

فتاواى متن

فتاواى صوتى

فتاواى تصويرى

گروهبندى فتاوى

كتابخانه فتاوى

جديدترين فتاوى

دانلود کتاب

اصول و تعبير خواب

فرستادن سؤال

جستجو در سايت

پيشنهادات و انتقادات

ارتباط با ما

درباره ما

آمار سايت

6869637 تعداد بازديد سايت

29705 تعداد كل فتاوى

9091 تعداد فتاواى متن

11381 تعداد فتاواى صوتى

9233 تعداد فتاواى تصويرى

169222830 تعداد كل فتاواى خوانده وشنيده شده

119340 تعداد كل فتاواى ارسال شده

 

نمايش فتاوى

 

فتاوى -->> -->>  فتواى انتخاب شده

توضیحی در مورد نماز اوابین و اشراق و ضحی
شماره فتوى 6146

تعداد بازديد 6005

فرستادن به دوست 

 چاپ كردن

تاريخ اضافه 2011-04-28

 

لطفاً در مورد نمازهای نفل (اوابین) و (اشراق) و( ضحی) معلومات داده و بفرمایید که آیا درباره ی آنها باره حدیث صحیح وجود دارد یا خیر؟ و هم بفرماید که چه وقت خوانده و چند رکعت است؟


الحمدلله،

نماز اوابین، همان نماز ضحی (یا چاشتگاه) است، و این نماز جزو نمازهای سنت است که بعد از طلوع آفتاب تا قبل از زوال خورشید از وسط آسمان فرصت دارد که می توان آنرا دو رکعت یا چهار رکعت یا شش رکعت یا هشت رکعت و .. خواند، که مستحب است (اگر کسی خواست تا بیشتر از دو رکعت بخواند) بعد از هر دو رکعت سلام دهد و بعد دو رکعت دیگر را بخواند.

و صلاة الضحی عبادتی است مستحب‌، هرکـس خواستار پاداش نیک آنست آن را بگزارد و الا در ترک آن هیچگونه ‌گناهی متوجه نمازگزار نـمی‌گردد.

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است : (أوصانی خلیلی صلی الله علیه وسلم بثلاث : بصیام ثلاثة أیام فی کل شهر، و رکعتی الضحی، و أن أوتر قبل أن أنام) «دوست و محبوبم پیامبر صلی الله علیه وسلم مرا به سه چیز سفارش کرد : به روزه گرفتن سه روز در هر ماه و دو رکعت نماز ضحی و خواندن نماز وتر قبل از آنکه بخوابم». صحیح مسلم (721).

و از ابوذر روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (یصبح علی کل سلامی من أحدکم صدقة، فکل تسبیحة صدقة، وکل تحمیدة صدقة، و کل تهلیلة صدقة، وکل تکبیرة صدقة، و أمر بالمعروف صدقة، ونهی عن المنکر صدقة، و یجزی من ذلک رکعتان یرکعهما من الضحی) «درهر روز بخاطر هر بند و مفصلی بر شما صدقه لازم است، پس هر سبحان الله، و الحمدلله، و لا إله إلا الله، و هر الله أکبر صدقه است و همچنین امر به معروف و نهی از منکر صدقه به حساب می‌آید و خواندن دو رکعت نماز ضحی جای همه آنها را می‌گیرد». صحیح مسلم (720).

 

تعداد رکعات نماز ضحی :

حداقل آن دو رکعت است، و هیچیک از علما در این امر اختلافی ندارند. اما علما در مورد حداکثر تعداد رکعتهای نماز ضحی یا اوابین سه رای متفاوت دارند:

اول) حداکثر تعداد رکعات آن 8 رکعت است. و این مذهب مالکیه و شافعیه و حنابله است، زیرا از أم هانی روایت است که گفت: (أن النبی صلی الله علیه وسلم یوم فتح مکة اغتسل فی بیتها فصلی ثمان رکعات) «پیامبر صلی الله علیه وسلم روز فتح مکه در خانه‌ی من غسل کرد و هشت رکعت نماز خواند». متفق علیه : بخاری (1176)، مسلم (336).

 

دوم) حداکثر تعداد رکعات آن 12 رکعت است، و این مذهب امام ابوحنیفه است. و دلیل ایشان حدیث ضعیفی از انس رضی الله عنه است که گفت: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «من صلی الضحی ثنتی عشرة رکعة بنی الله له قصراً فی الجنة» روایت ترمذی

یعنی: هرکس دوازده رکعت نماز ضحی بخواند، خداوند برای او قصری در بهشت بنا می کند.

ولی این حدیث ضعیف است.

سوم) حداکثر تعداد رکعتهای نماز ضحی مشخص نیست، و انسان هر قدر توانایی داشت می تواند بصورت دو رکعت دو رکعت نماز بخواند و هر بار سلام دهد. و این رای ابن جریر طبری است که صحیح تر است، زیرا از معاذة روایت است که گفت: به عایشه گفتم که آیا پیامبر صلی الله علیه وسلم نماز ضحی می خواند؟ عایشه گفت: «نعم! أربع رکعات، و یزید ما شاءالله» یعنی: آری، چهار رکعت می خواند، سپس هر قدر که خداوند وی را یاری می داد ادامه می داد. صحیح مسلم (719).

 

بهترین اوقات ادای نماز ضحی:

وقت نماز چاشت یا ضحی یا اوابین؛ از هنگام بلند شدن و بالا آمدن خورشید باندازه یک نیزه تا هنگام زوال خورشید از وسط آسمان است‌. لیکن مستحب است‌ که آن را بهنگام ارتفاع خورشید و در هنگام بسیار گرم شدن هوا خواند.

از زید بن أرقم روایت است : پیامبر صلی الله علیه وسلم بر اهل قبا وارد شد در حالی که (اهل قبا) نماز ضحی می‌خواندند، فرمود : (صلاة الأوابین إذا رمضت الفصال من الضحی) «نماز اوابین هنگامی است که سُم بچه شتر از شدت گرمای شن قبل از ظهر (ضحی) می‌سوزد».صحیح مسلم (748).

امام نووی می‌گوید : (رَمِضَ یرمَض) مانند (علیم یعلم) است، و (الرمضاء) بمعنی شنی است که بر اثرتابش افتاب داغ شده است، یعنی نماز ضحی وقتی است که سم بچه شترها از شدت گرمای آن می‌سوزد. و (الفصلال) جمع (فصیل) و بمعنی بچه شتر است. و (الأواب) : بمعنی مطیع است،  بعضیهم گفته‌اند بمعنی کسی است که به طاعت خدا برمی‌گردد. أه‍ ‌(صحیح مسلم با شرح نووی 30/6).

 

اما در مورد نماز اشراق:

در حقیقت نماز اشراق همان نماز ضحی است و یا می توان گفت که نماز اشراق جزوی از نماز ضحی است، زیرا مستحب است که این نماز بعد از طلوع خورشید خوانده شود.

بعبارتی نماز اشراق (فقط) دو رکعت نماز بعد از طلوع خورشید و ارتفاع آن خوانده می شود، برای کسی که نماز صبح را در مسجد بصورت جماعت خوانده و سپس در محل نمازش نشسته و مشغول ذکر خداوند بوده تا آنکه خورشید طلوع کرده و دو رکعت نماز می خواند.

و در فضیلت آن حدیث از پیامبر صلی الله علیه وسلم وارد شده که ایشان فرمودند: (مَنْ صَلَّی الْغَدَاةَ فِی جَمَاعَةٍ ثُمَّ قَعَدَ یَذْکُرُ اللَّهَ حَتَّی تَطْلُعَ الشَّمْسُ ، ثُمَّ صَلَّی رَکْعَتَیْنِ ، کَانَتْ لَهُ کَأَجْرِ حَجَّةٍ ، وَعُمْرَةٍ ، تَامَّةٍ ، تَامَّةٍ ، تَامَّةٍ) روایت ترمذی (586) از حدیث أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ رضی الله عنه .

یعنی: «هرکس نماز صبح را همراه جماعت بخواند، سپس سرجای خود بنشیند و ذکر الله تعالی نماید تا آنکه خورشید طلوع می کند، سپس دو رکعت نماز بخواند، برای او اجری همانند اجر حج و عمره ای تمام و تمام و تمام نوشته می شود».

البته بعضی از محدثین این حدیث را ضعیف دانسته اند، ولی برخی دیگر همچون علامه البانی و ابن باز رحمهما الله حدیث را حسن می دانند و لذا آنرا قابل حجت دانسته اند. (صحیح سنن الترمذی و "فتاوی الشیخ ابن باز" (25/171) .

وقت آن نیز همان وقت نماز ضحی است، ولی بهتر است که در ابتدای وقت (هنگام طلوع و ارتفاع خورشید قدر یک نیزه که تقریبا یک ربع ساعت بعد از طلوع طول می کشد) خوانده شود. و تعداد رکعات آن دو رکعت است و اگر کسی ادامه دهد نماز ضحی را ادامه داده است. بنابراین نماز اشراق عبارتست از: خواندن دو رکعت نماز در ابتدای محدوده ی وقت نماز ضحی..

 

نکته: خواندن نماز اشراق یا ضحی بصورت جماعت، جایز است. بشرطیکه این عمل همیشگی و مستمر نباشد و بلکه گهگاهی صورت گیرد.

نکته: جایز است که نماز ضحی بصورت چهار رکعت با یک سلام نیز خوانده شود.

 

والله اعلم

وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین

سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت

IslamPP.Com